Jak odzyskać pieniądze za wybudowaną sieć
Po zmianie przepisów prywatni inwestorzy, którzy na własny koszt wybudowali urządzenia niezbędne do doprowadzenia mediów, mają szansę na zwrot poniesionych kosztów.
Nowelizacja Kodeksu cywilnego, która weszła w życie 3 sierpnia 2008 r., przyniosła zmianę uregulowań związanych z własnością urządzeń przesyłowych. Przed nowelizacją art. 49 k.c. stanowił jedynie, że urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Trudności sprawiało jednak ustalenie, kiedy i na jakich zasadach urządzenia te miały wejść w skład przedsiębiorstwa.
Ważne! Dotyczy takich urządzeń jak:
- sieci przesyłowe;
- stacje transformatorowe;
- słupy;
- studzienki;
- przepompownie ścieków.
Po zmianie przepisów inwestorzy, którzy do tej pory nie przenieśli własności wybudowanych przez siebie sieci, mają szansę na uzyskanie stosownego wynagrodzenia, jeśli zechcą przekazać te urządzenia przedsiębiorstwu. Nowelizacja Kodeksu cywilnego wprowadziła bowiem przepis będący podstawą do wystąpienia z roszczeniem o zapłatę. Do art. 49 k.c. dodano paragraf 2, który stanowi, iż osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz innych urządzeń podobnych i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić również przedsiębiorca.
Przepis ten ma więc zastosowanie do tych osób, które sfinansowały budowę sieci i dotychczas nie zawarły umowy przeniesienia własności urządzeń na rzecz przedsiębiorstwa. Jeżeli przedsiębiorca będzie się uchylał od zawarcia z właścicielem urządzeń przesyłowych stosownej umowy, właściciel może wystąpić do sądu o ich nabycie przez przedsiębiorcę za odpowiednim wynagrodzeniem. Przez odpowiednie wynagrodzenie należy rozumieć wartość urządzeń, która zostanie ustalona na podstawie opinii biegłego. Jako dowód w tym zakresie mogą też posłużyć rachunki za materiały i wykonanie robót związanych z budową urządzeń. Strony mogą też dojść w sądzie do porozumienia i zawrzeć ugodę, w której określą, za jaką cenę urządzenia przechodzą na własność przedsiębiorstwa. Podobne roszczenie przysługuje również przedsiębiorcy, a to znaczy, że może on żądać przeniesienia własności urządzeń, ale wtedy właściciel ma prawo do odpowiedniego wynagrodzenia.
Zmiana przepisów nie wyłącza możliwości swobodnego kształtowania treści umowy zagwarantowanej w art. 353¹ k.c. Strony, zawierając umowę, nadal mogą same określać, czy nabycie przez przedsiębiorcę własności urządzeń przesyłowych będzie odpłatne, czy nie. Mogą również ustalić tytuł prawny – rzeczowy lub obligacyjny na podstawie którego przedsiębiorstwo będzie korzystać z urządzeń przesyłowych.
W jakim sądzie dochodzić zapłaty?
Zależy to od wartości dochodzonego roszczenia: jeśli żądane wynagrodzenieza wybudowane urządzenianie przekracza 75 tys. zł – właściwy jest sąd rejonowy; przy wyższym żądaniu – sąd okręgowy. Sprawę wnosi się do sądu miejscowo właściwego ze względu na siedzibę pozwanego (przedsiębiorstwa lub oddziału).
Jakie są koszty postępowania?
Oddając sprawę do sądu, powód musi uiścić opłatę sądowąw wysokości 5% wartości przedmiotu sporu, chyba że złoży wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i wykaże, że nie stać go na ich poniesienie.
