Specjalista od ciepła: grzejniki od A do Z
Grzejniki to podstawowe źródło ciepła w większości domów jednorodzinnych. Nowoczesne muszą sprostać wymogom co do temperatury, ale i wyglądu. Oto lista wskazówek dotyczących doboru mocy, materiałów, wielkości oraz wyglądu grzejników.
Odpowiednia moc
Moc cieplną, jaką powinien mieć grzejnik, można znaleźć w projekcie instalacji grzewczej, który zwykle jest częścią projektu budowlanego domu. Zdarza się, że w projekcie obliczone są jedynie straty ciepła w pomieszczeniach. Wtedy koniecznie trzeba podjąć decyzję, ile grzejników chcemy zainstalować i w których miejscach. W pomieszczeniach, które nie mają ścian zewnętrznych, na przykład w przedpokojach, można całkowicie zrezygnować z grzejników. Ale wtedy straty ciepła w pomieszczeniach, w których grzejników nie będzie, trzeba dodać do strat ciepła w miejscach, gdzie są przewidziane. W rezultacie suma mocy wszystkich grzejników musi wystarczyć do pokrycia strat ciepła w całym domu. Następnie obliczana jest moc, jaką powinien mieć każdy z grzejników. Składają się na nią straty ciepła w ogrzewanym pomieszczeniu oraz tak zwany dodatek ponownego nagrzania, istotny ze względu na stosowanie we współczesnych instalacjach centralnego ogrzewania termostatów umożliwiających okresowe obniżanie temperatury – na noc lub na czas wyjścia z domu. Instalacja powinna mieć zatem zdolność do szybkiego podniesienia temperatury po okresie jej obniżenia. Z przyjętego czasu, w którym grzejnik będzie w stanie nagrzać pomieszczenie do normalnej temperatury (na przykład 1-2 godziny), wynika, o ile jego moc ma być większa od obliczonych strat ciepła w pomieszczeniu. Najczęściej jest to 10-15%.
Autor: ZEHNDER
Ze względu na sposób rozchodzenia się ciepła najlepiej, gdy grzejnik jest umieszczony pod oknem
Autor: Oknoplast Kraków
Kupując grzejnik, najpierw zwracamy uwagę na jego moc, wielkość, a później na wygląd
Odpowiednia moc, właściwe wymiary, a także atrakcyjny wygląd – to kryteria, którymi kierujemy się przy wyborze grzejnika. Najważniejsze, aby jego moc była na tyle duża, by pokryć maksymalne straty ciepła, jakie mogą wystąpić w pomieszczeniu. Jednak im jest większa, tym większe rozmiary grzejnika, a więc także jego cena. Kierujmy się więc wyglądem i mocą, ale również zdrowym rozsądkiem i ekonomią.
Sprawdzony materiał
Zdecydowana większość grzejników jest ze stali, która bardzo dobrze sprawdza się jako materiał na elementy grzejne, a jednocześnie umożliwia tworzenie niemal dowolnych kształtów. Przy tym jest stosunkowo tania. Popularnym materiałem do produkcji grzejników jest też stop aluminium, krzemu i miedzi, z którego wykonuje się grzejniki członowe. Ich zaletą jest bardzo dobra odporność na korozję i niewielka pojemność wodna, dzięki której dobrze współpracują z systemami automatycznej regulacji temperatury. Elementy (człony), z których się składają, wielkością odpowiadają wymiarom członów bardzo popularnych niegdyś grzejników żeliwnych. Liczbę elementów dobiera się w zależności od wymaganej mocy grzejnika i łączy się je ze sobą przed zamontowaniem – to ułatwia transport i umożliwia szybką korektę mocy. Jeśli na skutek błędu zastosowano zbyt mały grzejnik, można dokupić i dołączyć do niego kolejne człony. Standardowe niegdyś grzejniki żeliwne kupuje się dziś niechętnie. Są dość drogie i bardzo ciężkie, a ich wygląd, mimo że niektórzy producenci oferują grzejniki o nowocześniejszym wyglądzie, przez większość inwestorów jest uznawany za nieatrakcyjny. Niewątpliwą ich zaletą jest trwałość – są niemal niezniszczalne. Ciekawe rozwiązanie stanowią konwektory – urządzenia, w których elementy grzejne w postaci ożebrowanych rur znajdują się w metalowej obudowie ukształtowanej tak, by zintensyfikować przepływ powietrza wokół nich. Ponieważ mają bardzo małą pojemność wodną, szybko reagują na sygnały z systemu automatycznej regulacji. Może to pomóc w oszczędzaniu energii i łatwiej jest uniknąć przegrzewania pomieszczeń. A w przypadku konieczności zwiększenia temperatury pożądany efekt również osiąga się szybciej niż przy klasycznych grzejnikach. Za wadę tych urządzeń można uznać konieczność zasilania ich wodą o stosunkowo wysokiej temperaturze (ze względu na niewielką powierzchnię elementów grzejnych i oddawanie ciepła przez naturalną konwekcję), co utrudnia ich współpracę z nowoczesnymi źródłami ciepła, takimi jak kotły kondensacyjne lub pompy ciepła.
Te parametry mają znaczenie
W informacjach technicznych dotyczących grzejników zwykle podawana jest ich moc grzewcza uzyskiwana przy określonej temperaturze wody zasilającej instalację, powracającej z niej oraz panującej w pomieszczeniu, które ogrzewają. Na ogół jest to 75/ 65/20°C. Trzeba się zatem upewnić, czy te parametry są w naszym przypadku odpowiednie. Jeśli instalacja jest projektowana z założeniem innych wartości temperatury, na przykład 80/60/20°C, albo dobieramy grzejnik do łazienki, w której temperatura powinna wynosić 25, a nie 20°C, niezbędną moc grzejnika oblicza się, mnożąc tę z projektu przez odpowiedni współczynnik korekcyjny. Jego wartości można znaleźć w materiałach informacyjnych producenta grzejników. Kiedy poznamy już obliczeniową moc grzewczą, pozostaje z oferty producenta wybrać grzejnik, który będzie nią dysponował. Nie musi być ona identyczna z uzyskanym wynikiem obliczeń – wystarczy, że będzie do niego zbliżona. Obliczenia przeprowadza się bowiem dla warunków ekstremalnych – w praktyce rzadko się zdarza, by zapotrzebowanie na moc grzewczą było tak duże jak przyjmowane do obliczeń.
Właściwe wymiary
Szukając grzejnika o niezbędnej mocy, musimy zdecydować również o jego wymiarach. Większość grzejników jest produkowana w tak wielu wariantach, że wybór wcale nie jest łatwy. Dobrze przy tym brać pod uwagę miejsce, w jakim chcemy je zamontować. Jeśli mają być umieszczone pod oknami, to najlepiej, by ich długość była nieco mniejsza od szerokości okna (nie więcej niż o 30 cm), a wysokość mniejsza o 20 cm od odległości parapetu od posadzki. Wtedy grzejnik nie tylko właściwie spełnia swą funkcję, ale także dobrze się prezentuje. Najłatwiej dopasować wymiary do mocy w przypadku grzejników stalowych płytowych. Są produkowane o wysokości 20, 30, 40, 45, 50, 55, 60, 75 i 90 cm i długości od 30 do 300 cm.
Mogą być zbudowane z jednej, dwóch albo trzech płyt ustawionych równolegle, które mogą mieć dodatkowe ożebrowanie, co zwiększa moc o około 60%. Od liczby płyt zależy również grubość grzejnika, która wynosi od 6 do 17 cm, i oczywiście moc – kolejna płyta dostarcza dodatkowo mniej więcej 70% mocy pierwszej. Kombinacji liczby płyt z ożebrowaniem lub bez jest na tyle dużo, że zwykle udaje się dobrać grzejnik niezbędnej mocy o założonej wysokości i długości. Najlepiej, gdy grzejnik ma stosunkowo dużą powierzchnię czołową, bo wtedy przekazuje ciepło w dużej mierze przez promieniowanie, które jest dobrze odbierane przez przebywające w pomieszczeniu osoby. Z tego względu warto wybierać grzejniki o mniejszej liczbie płyt i bez ożebrowania (zbiera się tam dużo kurzu). W przypadku dużych pomieszczeń lepiej też zamiast jednego bardzo dużego grzejnika zamontować dwa mniejsze.
Nowe funkcje
Oprócz dominujących w tej chwili grzejników stalowych płytowych, które stanowią ponad 70% wszystkich sprzedawanych, standardem stało się też instalowanie w łazienkach grzejników o innej konstrukcji – drabinkowych. Ich kształt wynika z funkcji – mają służyć do szybkiego suszenia na nich mokrych ręczników. By taka suszarka działała także poza sezonem grzewczym, warto zamontować w niej elektryczną grzałkę – wtedy grzejnik może pracować niezależnie od reszty instalacji c.o. Chętnie stosowane, choć drogie, są grzejniki dekoracyjne, niekiedy znacznie różniące się formą od typowych urządzeń grzewczych. Są wyposażone w różnego rodzaju ozdoby z kamienia, konglomeratu, szkła (lustra), a nawet drewna, i malowane na niemal dowolne kolory. Niektóre są przeznaczone do umieszczenia na środku pomieszczenia, tak by tworzyły przepierzenie.
