Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego
W jaki sposób można unieważnić lub zmienić istniejący plan zagospodarowania przestrzennego?
Po pierwsze, na etapie sporządzania projektu miejscowego planu zagospodarowania osoby po właściwym ogłoszeniu o wyłożeniu miejscowego planu do wglądu na co najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia i następnie jego wyłożeniem wraz z prognozą oddziaływania na środowisko na okres co najmniej 21 dni mogą składać swoje wnioski.
Po drugie, mając na uwadze, ze miejscowy plan zagospodarowania jest aktem prawa miejscowego oraz w polskim systemie prawa istnieje utarta zasada, która stwierdza, że zmiana aktu stanowienia lub stosowania prawa może być dokonywana w takim samym trybie, w jakim odbywał się proces tworzenia tego aktu zmienianego, należy przyjąć, zgodnie z przepisem art. 27 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, że zmiana takiego planu może się odbywać w trybie przewidzianym do jego uchwalenia tj. po uprzednim podjęciu uchwały przez radę gminy o przystąpieniu do sporządzania planu (szczegółowy proces określa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). W tym celu należy wystąpić z postulatem, odpowiednio go uzasadniając do właściwego organu gminy.
Po trzecie zmiana może nastąpić w wyniku zmiany ustaw, powodujących konieczność zmiany studium lub planu miejscowego. Konieczność uchwalenia nowego planu może zajść również w sytuacji, gdy wejdzie w życie ustawa unieważniająca miejscowe planu zagospodarowania.
Pragniemy również dodać, że jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy:
1) odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
2) wykupienia nieruchomości lub jej część.
Ponadto realizacja w/w roszczeń może nastąpić również w drodze zaoferowania przez gminę właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zamiennej. Również jeżeli na skutek zmiany planu miejscowego wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość i nie skorzystał z praw, o których mowa powyżej, może on żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości.
Ponadto naruszenie zasad sporządzania studium lub planu miejscowego, istotne naruszenie trybu ich sporządzania, a także naruszenie właściwości organów w tym zakresie, powodują nieważność uchwały rady gminy w całości lub części.
Po pierwsze, na etapie sporządzania projektu miejscowego planu zagospodarowania osoby po właściwym ogłoszeniu o wyłożeniu miejscowego planu do wglądu na co najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia i następnie jego wyłożeniem wraz z prognozą oddziaływania na środowisko na okres co najmniej 21 dni mogą składać swoje wnioski.
Po drugie, mając na uwadze, że miejscowy plan zagospodarowania jest aktem prawa miejscowego oraz w polskim systemie prawa istnieje utarta zasada, która stwierdza, że zmiana aktu stanowienia lub stosowania prawa może być dokonywana w takim samym trybie, w jakim odbywał się proces tworzenia tego aktu zmienianego, należy przyjąć, zgodnie z przepisem art. 27 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, że zmiana takiego planu może się odbywać w trybie przewidzianym do jego uchwalenia tj. po uprzednim podjęciu uchwały przez radę gminy o przystąpieniu do sporządzania planu (szczegółowy proces określa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). W tym celu należy wystąpić z postulatem, odpowiednio go uzasadniając do właściwego organu gminy.
Po trzecie zmiana może nastąpić w wyniku zmiany ustaw, powodujących konieczność zmiany studium lub planu miejscowego. Konieczność uchwalenia nowego planu może się pojawić również w sytuacji, gdy wejdzie w życie ustawa unieważniająca miejscowy plan zagospodarowania.
Pragniemy również dodać, że jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy:
1) odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
2) wykupienia nieruchomości lub jej część.
Ponadto realizacja w/w roszczeń może nastąpić również w drodze zaoferowania przez gminę właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zamiennej. Również jeżeli na skutek zmiany planu miejscowego wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość i nie skorzystał z praw, o których mowa powyżej, może on żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości.
Ponadto naruszenie zasad sporządzania studium lub planu miejscowego, istotne naruszenie trybu ich sporządzania, a także naruszenie właściwości organów w tym zakresie, powodują nieważność uchwały rady gminy w całości lub części.
Uchylenie miejscowego planu zagospodarowania może nastąpić przede wszystkim poprzez uchwalenie nowego aktu.
Kolejnym przypadkiem ‘unicestwienia’ ważności miejscowego planu zagospodarowania jest sytuacja, w której akt ten, który jest uchwalany uchwałą rady gminy, może zostać na skutek rozstrzygnięcia nadzorczego unieważniony. Proces ten dokonuje się na zasadach ustawy o samorządzie gminnym, która stanowi, że w ciągu 7 dni od podjęcia uchwały przez radę gminy, wójt, burmistrz, bądź prezydent miasta przesyła wojewodzie podjętą uchwałę. Wojewoda, jeżeli stwierdzi, że uchwała jest sprzeczna z prawem orzeknie jej nieważność w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały.
