Ściana na planie łuku. Z czego zbudować ścianę łukową?
Ściany łukowe ożywiają bryłę domu i jego wnętrza, nadając im dynamiczny charakter. Jakie materiały najlepiej sprawdzą się przy budowie ścian łukowych? Polecamy cegły, bloczki betonu komórkowego, a do budowy ścian działowych - pustaki szklane oraz płyty gipsowo-kartonowe.
Autor: Andrzej Szandomirski
Z jakich materiałów można zbudować nietypowe ściany? Nadają się do tego zarówno cegła, jak i bloczki z betonu komórkowego.
Ściana biegnąca po łuku to dobry sposób na przełamanie monotonii równych płaszczyzn i kątów prostych w pomieszczeniu. Chociaż budowa takiej ściany może wydawać się skomplikowana, w praktyce okazuje się, że wznosi się ją równie łatwo jak ściany o prostym biegu – wystarczy do jej budowy użyć odpowiednich materiałów. Wybór konkretnego budulca zależy między innymi od tego, czy ściana łukowa będzie zewnętrzną, czy też działową ścianą oddzielającą konkretne pomieszczenia lub wydzielającą w nich strefy funkcjonalne.
Efektowna ściana z cegły
Cegły ceramiczne to materiał trwały, wytrzymały, o niewygórowanej cenie. Dzięki ich małym wymiarom (najczęściej mają 250x120x65 mm) łatwo uzyskać zaokrąglony kształt ściany. Niestety niewielkie rozmiary cegieł sprawiają również, że murowanie z nich ściany przebiega wolniej niż w przypadku innych materiałów (na m² ściany zużywa się nawet około 120 cegieł). Cegły wykorzystuje się obecnie głównie przy budowie ścianek wewnętrznych lub warstwy elewacyjnej ścian trójwarstwowych.
Do budowy zaokrąglonych ścian wykorzystuje się zwykle cegły pełne (produkowane najczęściej jako pozbawione otworów, choć dostępne są także tzw. cegły pełne drążone). Wymurowana z nich ściana wygląda bardzo efektownie. Ściany z cegły muruje się na grubą spoinę. Przed przystąpieniem do budowy należy dokładnie wyznaczyć przebieg ściany na podłożu, na którym będzie ona wznoszona. Dobrze też dokładnie zaplanować rozmieszczenie cegieł, aby spoiny pionowe nie wypadały w jednej linii. Jest to dość kłopotliwe. Cegły ustawia się na warstwie zaprawy jedna obok drugiej, pod odpowiednim kątem uzależnionym od krzywizny łuku. Nierówności powierzchni wynikające z przesunięcia poszczególnych cegieł ukrywa się zwykle przy użyciu zaprawy i tynku.
Ściana z betonu komórkowego
Beton komórkowy wyróżnia się niewielkim ciężarem, dzięki czemu budowa ściany przy jego użyciu przebiega sprawnie. Beton komórkowy dobrze izoluje termicznie, co ma niebagatelne znaczenie w przypadku ścian zewnętrznych (na rynku znajdziemy bloczki o współczynniku przenikania ciepła U=0,19 W/(m²·K)), lecz przede wszystkim jest bardzo plastyczny, a więc prosty w obróbce. Docinając bloczki z betonu komórkowego pod odpowiednim kątem, nie należy się obawiać, że osłabi to ich nośność. Jeśli zostaną zachowane odpowiednie grubości, nie spowoduje to również osłabienia izolacyjności termicznej ściany. Dzięki tym cechom bloczki z betonu komórkowego zyskały miano specjalistów we wznoszeniu zaokrąglonych murów.
Najpierw cięcie, potem murowanie
Do budowy ścian zewnętrznych wykorzystuje się zwykle bloczki z betonu komórkowego grubości 24-48 cm. Poszczególne bloczki przycina się zwykle ręczną piłą widiową. Fachowcy używają w tym celu także elektrycznej piły taśmowej, która pozwala na większą precyzję cięcia. Sposób piłowania poszczególnych elementów zależy od promienia zakrzywienia ściany. Zwykle ustawia się je na podłożu, na którym wyznaczono przebieg ściany, i w ten sposób określa się, jak mają zostać przycięte. Należy pamiętać, że docięte elementy w kolejnych warstwach powinny być murowane z przesunięciem spoin pionowych (o minimum 0,4 wysokości bloczka).
Konieczność docinania betonu komórkowego sprawia, że bloczki nie mogą być łączone na wpust i wypust – należy więc wykonywać zarówno spoiny poziome, jak i pionowe. Ponieważ docięte bloczki mogą powodować odchylenia płaszczyzny ściany, po wymurowaniu ściany konieczne jest przeszlifowanie jej powierzchni. Jeśli ściana ma być ocieplona, jako materiału izolacyjnego najlepiej jest użyć wełny mineralnej, która łatwo dopasuje się do krzywizny muru. Z bloczków z betonu komórkowego można wznosić również ściany działowe.
WIDEO: Ściana łukowa, czyli jak zbudować okrągłą ścianę
- Przed przystąpieniem do murowania ściany z bloczków betonu komórkowego należy precyzyjnie wyznaczyć przebieg ściany łukowej. Najczęściej robi się to od razu w miejscu, w którym ma stanąć przegroda.
- W docinaniu bloczków na odpowiedni wymiar bardzo pomocne jest zastosowanie tekturowego szablonu z narysowanym na nim szkicem przebiegu ściany łukowej. Dzięki jego użyciu wszystkie bloczki będzie można przygotować do cięcia w miejscu pracy. Na takim szablonie ustawia się bloczki i zaznacza na nich krzywiznę muru, następnie poszczególne elementy odpowiednio się docina, aby wpasować je w wyrysowany na szablonie kształt.
Zalety pustaków szklanych
Pustaki szklane zbudowane są z dwóch zespolonych ze sobą szklanych części, pomiędzy którymi znajduje się pustka powietrzna. Wprawdzie przepuszczają promienie słoneczne (nawet do 80%), lecz przez wzniesioną z nich przegrodę nie widać postaci (jedynie zarys), dzięki czemu dobrze pełni ona swoją funkcję, zachowując prywatność domowników przebywających w poszczególnych pomieszczeniach czy strefach wnętrza.
Pustaki dostępne są w wielu wzorach i kolorach, a wykonana z nich ściana praktycznie nie wymaga wykańczania. Ich grube szkło jest odporne na uszkodzenia, a niewielkie rozmiary powodują, że budowa ściany przebiegającej po łuku nie jest problemem. Materiał ten sprawdzi się również przy wykonywaniu ścianek o większym zaokrągleniu biegu – wystarczy do ich budowy użyć pustaków połówkowych.
Ścianka na listwach
Ścianę z pustaków szklanych o przebiegu łukowym można zbudować tradycyjnie – z użyciem zaprawy i zbrojenia. Mniej pracochłonny będzie jednak montaż luksferów z wykorzystaniem specjalnych łączników poziomych i pionowych, które zastępują standardową spoinę. Pustaki szklane montuje się na specjalnej listwie startowej. Przed montażem przecina się ją na pół na całej długości. Taki zabieg pozwala łatwo ją zamocować wzdłuż wyznaczonego łuku.
Pierwszą część listwy mocuje się kołkami do podłoża wzdłuż wyznaczonej trasy przebiegu ścianki. Dopiero wówczas montuje się analogicznie drugą połowę listwy i łączy obie części spinkami. Pustaki umieszcza się obok siebie w zazbrojonej dwoma prętami listwie wypełnionej zaprawą montażową. Aby konstrukcja takiej przegrody była stabilna, zbroi się ją w pionie pojedynczymi prętami, które umieszcza się w warstwie zaprawy wzdłuż zewnętrznych krawędzi ścianki, tak aby nie dotykały pustaków. Po ułożeniu każdego rzędu wykonuje się również zbrojenie poziome. Prace murarskie należy przerwać na 24 godziny po wymurowaniu czterech rzędów pustaków – dzięki temu unikniemy nierównomiernego osiadania pustaków.
Ściana z gips-kartonu
Przegrodę łukową, która ma pełnić funkcję ściany działowej, można wykonać w prosty sposób w konstrukcji szkieletowej, czyli z użyciem płyt gipsowo-kartonowych montowanych na specjalnym stelażu. Taki sposób montażu znacznie skraca czas pracy, a w efekcie uzyskuje się gładkie powierzchnie, które można pomalować lub wytapetować. Ponadto taka ściana nie obciąża stropu, może więc być stawiana praktycznie w dowolnym miejscu. Zaizolowana od wewnątrz wełną mineralną dobrze tłumi dźwięki, a jeśli zostanie zbudowana z płyt odpornych na działanie ognia, będzie spełniała również wysokie normy ochrony przeciwpożarowej.
