Jak rozpoznać, czy twój dom potrzebuje pilnego remontu dachu?

Dach to taki element budynku, który wystawiony jest na wszelkie możliwe zagrożenia. Oprócz tego całkiem szybko się starzeje. Dlatego każdy posiadacz domu stanie kiedyś przed dylematem: czy remont dachu to tylko naprawa pokrycia dachowego, czy już wymiana dachu w całości. Podpowiadamy, jak to ocenić.

Zobacz galerię 1 zdjęcie

Autor: Andrzej Szandomirski

Każdy, kto mieszka w domu lub zamierza go kupić, powinien się przygotować na to, że kiedyś czekać go będzie większy lub mniejszy remont dachu.
Remont można wcześniej zaplanować i czekać na dogodny moment. Może nas też zaskoczyć nagle, gdy dach ulegnie niespodziewanym uszkodzeniom. Sprawdźmy, kiedy dach kwalifikuje się do remontu, nauczmy się oceniać jego stan i zorientujmy się w koniecznych formalnościach.

Kiedy naprawa, kiedy wymiana dachu

To pytanie, które inwestorzy zadają z prawdziwą trwogą. Wiadomo, że każdy chciałby poprzestać na naprawie,  jednak często remont oznacza wymianę przynajmniej samego pokrycia. Naprawy bywają tylko prowizorycznym działaniem pozwalającym w miarę bezpiecznie przeczekać do remontu. 

• remont dachu – naprawić możemy dach kryty papą, gdy straci szczelność lub pojawią się na nim purchle. Możemy wymienić część pokrycia z dachówek, zrobić łatkę na pokryciu z blachy, naprawić rynny.
  Na dachu o płaskim pokryciu lub pokryciu z płyt falistych możemy też ułożyć nowe pokrycie. Może być na przykład z płyt falistych, pod warunkiem że konstrukcja dachowa wytrzyma dodatkowe obciążenie. Wzmocnić możemy również niektóre elementy więźby, jeżeli zdołamy się do nich dostać od strony poddasza. Oczywiście tylko wtedy, gdy poddasze jest nieużytkowe.
• wymiana dachu – będzie konieczna, gdy dach jest kryty blachodachówką bądź gontem bitumicznym. Tu nie da się w rozsądny sposób dokonać wymiany uszkodzonej części pokrycia. Zrywać pokrycie trzeba także, jeśli dach jest kryty azbestem, chyba
  że chcemy zaryzykować i zneutralizować jedynie jego pylenie, malując odpowiednią masą izolacyjną. Demontaż czeka nas również przy naprawie większości obróbek blacharskich oraz przed naprawami izolacji i sztywnego poszycia. Pokrycie należy zdejmować także wówczas, gdy poddasze jest użytkowe, a musimy dostać się do więźby, aby ją naprawić, odgrzybić lub pozbawić larw owadów.

Dach skazany na remont

• Pokrycie straciło ładny wygląd – nic nie jest wieczne. Nawet dachówka straci kiedyś swój pierwotny wygląd i trzeba będzie pomyśleć o jej wymianie. Niektóre pokrycia można odświeżyć poprzez malowanie – na przykład blachę, blachodachówkę lub dachówkę cementową.
• Pokrycie uległo fragmentarycznemu lub całkowitemu zniszczeniu – może pęknąć jedna dachówka lub przerdzewieć spora połać blachy. Naprawa będzie konieczna, aby nie doszło do przecieku.
• Na poddaszu użytkowym jest zbyt zimno – poddasze będzie wymagało docieplenia.
• Mamy dość szkodliwego eternitu z azbestem – płyt falistych z azbestem trzeba się będzie wcześniej czy później pozbyć, bo jest on ogromnie szkodliwy dla zdrowia.
• Dach przecieka – może się skończyć na prowizorycznym załataniu lub zrywaniu całego pokrycia.
• Konstrukcję pożerają owady – spuszczele, kołatki i inne insekty potrafią zamienić drewno w gąbkę. Szybka interwencja uchroni nas przed niespodzianką, w postaci zawalenia się części więźby.
• Sztywne poszycie lub więźbę zaatakował grzyb domowy – grzyb domowy (nie mylić z pleśnią) oprócz tego, że jest przyczyną rozmaitych chorób, niszczy drewno równie skutecznie jak owady.
• Dach ugina się lub jego konstrukcja pęka – to preludium do większego nieszczęścia. Trzeba szybko coś zaradzić – wzmocnić więźbę lub wymienić uszkodzone fragmenty.
• Silna wichura lub pożar uszkodziły konstrukcję – z dachem musimy się pożegnać, odzyskać co się da i zabrać się do budowy nowego, zanim deszcze zamienią nam dom w basen.

Konstruktor postawi diagnozę

Będziemy go musieli wynająć, jeśli remont dachu będzie choćby w niewielkim stopniu wiązał się ze zmianami obciążenia więźby lub jej budowy. Oceni on na przykład, czy więźba utrzyma nowe, cięższe pokrycie. Wyda opinię dotyczącą sposobu wzmocnienia lub wymiany części więźby. Opinia ta pomoże wykonawcom we właściwy sposób dokonać napraw. Konstruktora trzeba wezwać nawet wówczas, gdy planujemy adaptację nieużytkowego poddasza. Czasem też konieczny będzie projektant. Na przykład w sytuacji, gdy nasz dach kwalifikuje się do wymiany, a my zgubiliśmy egzemplarz projektu. Zaprojektuje on więźbę na nowo.

Remont dachu? Zrób też docieplenie poddasza

Gdy zanosi się na kompleksowy remont dachu wraz z usuwaniem pokrycia dachowego, warto się zastanowić nad jego dociepleniem. To dobra ku temu okazja, która nieprędko się powtórzy. Połacie można wtedy ocieplić, układając materiał termoizolacyjny od góry, na krokwiach lub sztywnym poszyciu. Zazwyczaj wybiera się do tego twardy styropian lub polistyren ekstrudowany, jako produkt sztywniejszy i o większej odporności na wilgoć niż wełna. Można też się zdecydować na polistyrenowe płyty
termoizolacyjne, które są tak wyprofilowane, aby się dało układać na nich dachówki. Taki gigantyczny remont to również zaproszenie do adaptacji poddasza nieużytkowego na cele mieszkalne. Zwiększa się ogromnie koszt i nieco wydłuża czas trwania prac, ale za jednym zamachem osiągamy dwa cele – odnowiony dach i nowe pomieszczenia do zamieszkania.

Dach o nowym kształcie

Remont dachu to również okazja do zmiany geometrii dachu. Najczęściej przy takiej okazji wymienia się końcówki krokwi od strony okapu, bo są one zazwyczaj w złym stanie, lub przedłuża je, aby dach miał większe okapy. Wielu inwestorów decyduje się na dobudowanie lukarn, żeby zapewnić lepsze doświetlenie poddasza. Gdy remont obejmuje też przebudowę więźby można zażyczyć sobie zmianę kąta nachylenia połaci. Do takich przeróbek niezbędny jest jednak projekt przebudowy wykonany przez architekta.

Kogo zatrudnić do napraw

Tu sprawa jest prosta. Do napraw i remontów pokrycia, izolacji i konstrukcji nośnej pod pokrycie zatrudniamy dobrą ekipę dekarską. Nie warto przy tym oszczędzać. Najlepsi fachowcy znają swoją wartość i nie są tani. Dekarze mogą też przystąpić do wzmacniania więźby. Przy większych remontach drewnianych konstrukcji niezbędni będą cieśle. Do odgrzybiania i odrobaczania dachu najkorzystniej jest wezwać profesjonalistów, którzy świadczą takie usługi.

Jak się przygotować do remontu

Gdy sami będziemy chcieli dokonać drobnych napraw dachu, na przykład wymienić dachówkę, uszczelnić obróbki, wówczas powinniśmy rozejrzeć się za długą drabiną, antypoślizgowym obuwiem i wygodnym ubraniem. Gdy zatrudniamy ekipę, nie musimy się troszczyć o sprzęt. Oni przywiozą własny. Jeśli w planie jest wymiana jakichś elementów na nowe, powinniśmy umówić firmę, która zabierze od nas śmieci, chyba że mamy lepszy sposób na ich spożytkowanie. Największym wyzwaniem będzie dla nas remont połączony z odsłonięciem poddasza. Gołe krokwie nie uchronią przed opadami, więc musimy kupić grubą plandekę z folii, w którą zapakujemy od góry dach.