Czy pole elektromagnetyczne szkodzi zdrowiu? Czy budowa domu w pobliżu linii energetycznej ma zły wpływ na nas?

2018-03-29 10:56
Linia wysikiego napięcia w pobliżu domu
Autor: Wiktor Greg Budowa domu koło linii energetycznej. Czy pole elektromagnetyczne (PEM) może szkodzić zdrowiu?

Czy jesteśmy narażeni na działanie pól elektromagnetycznych w domu? Jakie urządzenia domowe je wytwarzają? Czy budowa domu koło linii energetycznej lub stacji telefonii komórkowej jest szkodliwa? W tym aspekcie PEM, czyli pole elektromagnetyczne, może szkodzić zdrowiu. Jeżeli jednak budowa domu jest legalna, to słupy energetyczne powinny być na tyle oddalone od domu, że oddziaływanie pola elektromagnetycznego nie wpływa negatywnie na zdrowie mieszkańców. Przynajmniej w świetle dotychczasowych badań. A jak się do tego mają telefony komórkowe?

Czy jesteśmy narażeni na działanie pól elektromagnetycznych?

W otoczeniu człowieka występują pola elektryczne i magnetyczne (PEM). Pole magnetyczne jest wywoływane przez przepływający prąd elektryczny. Jest więc obecne wszędzie, choć ma różne natężenie. Jego wielkość określa się za pomocą indukcji magnetycznej mierzonej w mikroteslach (μT). Graniczna wartość indukcji uznawana za bezpieczną (obojętną dla zdrowia) wynosi 0,3 μT. Źródłami PEM są stacje i sieci elektryczne, stacje radiowo-telewizyjne i stacje przekaźnikowe telefonii bezprzewodowej, a także same telefony. Pole elektromagnetyczne jest również wytwarzane przez instalacje i urządzenia elektryczne, w tym również te niskiego napięcia, do których należą sprzęty użytkowane w domu. Natężenie pól wytwarzanych przez nie szybko maleje wraz ze wzrostem odległości.

Jakie urządzenia domowe wytwarzają pole elektromagnetyczne

W mniejszym lub większym stopniu wszystkie urządzenia zasilane energią elektryczną wytwarzają pole elektromagnetyczne. Wytwarzane przez nie promieniowanie jest zaliczane do promieniowania niskiej częstotliwości 50 Hz. W ocenie ich oddziaływania na nasze zdrowie trzeba brać pod uwagę odległość. W pomieszczeniach z elektrycznym ogrzewaniem podłogowym, którego przewody są ułożone mniej więcej 5 cm pod powierzchnią posadzki, pole przy podłodze μT ma wartość blisko 15, a na wysokości około 50 cm (wysokość przeciętnego łóżka) od 1 do 6 μT. Wiele urządzeń emituje jednocześnie PEM o różnej częstotliwości. Na przykład kuchenka mikrofalowa, która oprócz pola o niskiej częstotliwości wytwarza także pole o częstotliwości 2,45 GHz.

Budowa domu niemożliwa, gdy pole elektromagnetyczne za wysokie

Budowa domu w pobliżu słupów energetycznych czy urządzeń, na przykład przemysłowych, które wytwarzają pole elektromagnetyczne (PEM) o wartości wyższej od dopuszczalnej.

Strefy, w których natężenie pola elektromagnetycznego (PEM) przekracza dopuszczalne wartości, są zaliczone do terenów o ograniczonej możliwości użytkowania. Muszą być ogrodzone i oznakowane. W strefach zamieszkania kryteria są ostrzejsze niż na terenach ogólnie dostępnych, ale nieprzewidzianych pod budowę domu.

Odległość linii energetycznej od domu, którego budowa była legalna, jest więc na tyle duża, że jej oddziaływanie nie wpływa negatywnie na zdrowie jego mieszkańców. Przynajmniej w świetle dotychczasowych badań. Nie można jednak wykluczyć, że mimo to sama świadomość sąsiedztwa słupów energetycznych będzie dla mieszkańców niekomfortowa.

Zobacz też:

Budowa domu a telefony komórkowe

Oprócz linii energetycznych obawy wywołuje również budowa domu obok stacji bazowych telefonii komórkowej.

Paradoksalnie, im są gęściej rozmieszczone, tym mniej groźne, ponieważ pracują z mniejszą mocą. Od wielkości tej mocy zależy gęstość promieniowania elektromagnetycznego, jakiej jest poddawany człowiek. Dotyczy to także łączących się z nimi telefonów komórkowych.

W chwili nawiązywania łączności telefony komórkowe pracują pełną mocą i zmniejszają ją kilkakrotnie, gdy nastąpi połączenie. Lepiej jest rozmawiać przez telefon komórkowy na otwartej przestrzeni, a przebywając w budynku, stawać w pobliżu okna.

Warto wiedzieć

Jak wysokie może być natężenie pola elektromagnetycznego PEM

W ustawie z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. nr 62 z 2001 r., poz. 627 z późn. zm.) są określone podstawowe wymagania dotyczące wartości promieniowania elektromagnetycznego PEM. Zgodnie z nią ochrona przed PEM polega na utrzymaniu poziomów pól elektromagnetycznych poniżej wartości dopuszczalnych (bezpiecznych) lub co najmniej na granicy tych wartości.

Postanowienia zawarte w ustawie dopuszczają zwiększoną emisję z instalacji lub urządzeń powyżej dopuszczalnych poziomów, ale tylko w okresie rozruchu lub likwidacji albo w razie awarii. Ustawa określa, które urządzenia i instalacje emitujące PEM wymagają uzyskania pozwolenia. Należą do nich:

  • linie i stacje elektroenergetyczne o napięciu znamionowym 110 kV i wyższym;
  • instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne, których moc promieniowania wynosi 15 lub więcej watów, emitujące PEM o częstotliwości od 30 Hz do 300 GHz.
Kuchenki mikrofalowe
Autor: Mariusz Bykowski Kuchenka mikrofalowa emituje pole elektromagnetyczne. Kiedy jest włączona, lepiej stanąć w pewnej odległości od niej.

Czy pola elektromagnetycznego jest groźne dla naszego zdrowia?

Czy pola elektromagnetyczne są groźne? Mechanizm oddziaływania słabych pól elektromagnetycznych na zdrowie ludzi nie jest jednoznacznie określony. Są pewne przesłanki świadczące o ich szkodliwości (u osób wrażliwych mogą wywoływać bóle głowy, rozdrażnienie i bezsenność, a także wzrost ciśnienia krwi), ale ich ocena jest trudna, choćby dlatego, że wszystkie organizmy żywe, także ludzie, z czasem przystosowują się do zmian zachodzących w otoczeniu. Słabe pola, na jakie jesteśmy narażeni w naszych domach, nie są bardziej szkodliwe niż palenie papierosów. Jednak mimo prowadzonych od wielu lat badań nad wpływem PEM na organizm człowieka skutki ich długotrwałego działania nie są dzisiaj znane. Dlatego w dobrze pojętym własnym interesie należy ograniczać czas przebywania w pobliżu źródeł promieniowania.

Sposoby ograniczenia wpływu pola elektromagnetycznego

Ekranowanie jest najprostszym sposobem ochrony przed polami elektromagnetycznymi. To zabezpieczające przed polami elektrycznymi jest stosunkowo łatwe do zrealizowania i niezbyt kosztowne, to do ochrony przed polami magnetycznymi – trudne do wykonania i drogie. Tańszym sposobem jest odsunięcie źródła PEM od obszaru, w którym promieniowanie jest niepożądane, albo – jeszcze lepiej – zachowanie bezpiecznej odległości od źródeł promieniowania. Natężenie PEM zmniejsza się z kwadratem odległości, dlatego najlepszym środkiem ochrony jest zachowanieodpowiedniej odległości od źródła promieniowania. Wiele sprzętów używanych w domu emituje PEM o stosunkowo dużym natężeniu. Należy do nich na przykład kuchenka mikrofalowa. Kiedy jest włączona, lepiej stanąć w pewnej odległości od niej. Na szczęście jej praca trwa zwykle nie dłużej niż kilka minut. Nie da się natomiast zachować znacznej odległości od golarki elektrycznej (trzeba ją trzymać tuż przy twarzy), która w zależności od typu i standardu wykonania może wytwarzać pole magnetyczne o indukcji przekraczającej dopuszczalną normę. Podobnie jest z elektrycznymi szczoteczkami do zębów. Używając koców i poduszek elektrycznych należy liczyć się z polem o wartości indukcji od 10 do 100 μT. Odległość między źródłem pola a użytkownikiem jest w tym przypadku praktycznie zerowa. Źródłem PEM są także monitory komputerów. Przestrzeń w odległości 0,6 m po bokach i 0,8 m z tyłu monitora jest zaliczana do niebezpiecznych i należy ograniczyć czas przebywania w niej. Sam monitor jest również bardzoczuły na zewnętrzne pola magnetyczne. Obce pole powoduje drganie obrazu i inne jego zakłócenia.

Pamiętaj, aby:

  1. Unikać stawania przy kuchence mikrofalowej podczas jej pracy. Indukcja pola magnetycznego w bezpośrednim sąsiedztwie kuchenki, zwłaszcza już nieco wyeksploatowanej, może mieć wartość przekraczającą dopuszczalną normę.
  2. Unikać długiego przebywania za monitorem komputera. Strefa niebezpiecznego promieniowania obejmuje przestrzeń mniej więcej 0,5 m za monitorem komputerowym starego typu i po jego bokach. Nowoczesne monitory są pod tym względem znacznie bezpieczniejsze.
  3. Wystrzegać się długich rozmów przez telefon komórkowy lub stacjonarny bezprzewodowy. Poziom mocy emitowanej przez aparat zależy od zakłóceń na linii między nim a stacją bazową. Im jest ich więcej, tym większa jest ta moc.

Indukcja magentyczna: tabela

Wartość indukcji magnetycznej w polach o niskiej częstotliwości wytwarzanych przez urządzenia gospodarstwa domowego

Rodzaj urządzenia Indukcja magnetycznaw odległości 3 cm [μT] Indukcja magnetycznaw odległości 30 cm [μT] Indukcja magnetycznaw odległości 100 cm [μT]
Suszarka 6-2000 0,01-7 0,01-3
Maszynka do golenia 5-1500 0,08-9 0,01-3
Mikser 60-700 0,6-10 0,02-0,25
Kuchnia mikrofalowa 75-200 4-8 0,25-0,6
Kuchnia elektryczna 6-200 0,35-0,4 0,01-0,1
Grzałka nurkowa 10-180 0,15-0,5 0,01-0,25
Telewizor 2,5-50 0,04-2 0,01-0,15
Żelazko 8-30 0,12-0,3 0,01-0,03
Toster 7-18 0,06-0,7 0,01
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Nasi Partnerzy polecają