Izolacje natryskowe. Zalety i wady ocieplania pianką PUR

Izolacje natryskowe wykonywane poprzez nakładanie piany poliuretanowej, od kilku lat zyskują na popularności. Dowiedz się, jakie wady i zalety ma piana poliuretanowa, konkurencja dla styropianu i wełny.

Poprzez natrysk można zaizolować wiele elementów domu, od fundamentów aż po dach. To jedna z najszybszych metod ocieplania. Poddasze o powierzchni użytkowej 100 m² izoluje się w kilka godzin, a dach płaski o powierzchni mniej więcej 1000 m² – w jeden dzień.

Piana poliuretanowa (PUR) to materiał wytwarzany na budowie z gotowych składników i nanoszony za pomocą specjalnego agregatu. W przeciwieństwie do wykonywania ociepleń wełną czy styropianem, piany poliuretanowej nie nałożymy sami, właśnie ze względu na brak odpowiedniego sprzętu i nieznajomość technologii wytwarzania piany.

Izolacja natryskowa: piana zamkniętokomórkowa

Na rynku spotkamy dwa rodzaje piany poliuretanowej układanej natryskowo. Piana zamkniętokomórkowa zbudowana jest z mikroskopijnych zamkniętych pęcherzyków. Ma właściwości zbliżone do polistyrenu XPS, dlatego można ją stosować w podobnych miejscach co tradycyjny styropian czy płyty poliuretanowe. Piana ta jest lekka (35-60 kg/m³) i ma bardzo dobrą izolacyjność termiczną, w porównaniu z innymi materiałami do ociepleń (λ = 0,023-0,029 W/(m^.K)). Nie jest paroprzepuszczalna, ale ma wysoką odporność na wodę. Po wyschnięciu jest twarda i sztywna, więc jest bardziej narażona na konsekwencje różnych naprężeń.

• Przeczytaj też: Mieszkanie na strychu. Adaptacja poddasza krok po kroku >>

Izolacja natryskowa: piana otwartokomórkowa

Z kolei piana otwartokomórkowa swoją strukturą przypomina gąbkę. Ma nadal bardzo dobrą izolacyjność termiczną (λ = 0,036-0,040 W/(m.K)), ale gorszą od pian zamkniętokomórkowych. Jest niezwykle lekka (8-10 kg/m³, dla porównania ciężar wełny to 10-80 kg/m³) i paroprzepuszczalna, dlatego sprawdzi się w podobnych miejscach co wełna mineralna, celuloza lub wełna drzewna.

Jest elastyczna, dzięki czemu, gdy zaizoluje się nią konstrukcje drewniane, nie odczepi się od belek i desek, które w naturalny sposób pracują. Piana otwartokomórkowa jest bardziej nasiąkliwa od zamkniętokomórkowej, dlatego gdy stosuje się ją na poddaszu lub przy ocieplaniu ścian i innych konstrukcji szkieletowych, zaleca się wykonanie paroizolacji od strony wnętrza budynku.

Palność piany poliuretanowej

Piany poliuretanowe wg normy PN-EN 13501-1 najczęściej posiadają klasę reakcji na ogień E, która oznacza materiał palny, samogasnący. Tę samą klasę posiada np. styropian. Wełna mineralna natomiast może poszczycić się najwyższą klasą A1 lub A2, która jest zarezerwowana dla materiałów niepalnych. Czy jest się zatem czego obawiać? Czy zastosowanie piany poliuretanowej sprawi, że w trakcie pożaru nasz dom ulegnie całkowitemu spaleniu?

Takie zagrożenie byłoby bardziej realne, gdyby piana była niczym nie osłonięta i narażona bezpośrednio na działanie ognia. Badania wykazują, że przegroda z płyt kartonowo-gipsowych wypełniona izolacją z piany poliuretanowej (czyli układ jaki występuje na ocieplonym poddaszu) posiada klasę reakcji na ogień B-s1,d0, co oznacza bardzo ograniczony udział w pożarze, prawie bez dymu i bez płonących kropel.

• Zobacz też: Podłoga na gruncie krok po kroku >>

O czym pamiętać przy ocieplaniu pianą PUR?

Oba rodzaje pian są mało odporne na dłuższe działanie promieni UV, dlatego należy je chronić przed słońcem. W przypadku natrysku na zewnętrzne elementy, konieczne będzie zabezpieczenie pianki np. farba akrylową, bitumiczną, poliuretanową lub silikonową. Jeśli chcemy docieplić poddasze nie niszcząc suchej zabudowy wewnątrz, możliwy jest demontaż pokrycia i ocieplenie od góry. Trzeba tylko pamiętać, żeby możliwie szybko zamontować pokrycie z powrotem i uchronić pianę przed wpływem słońca.

Pianę otwartokomórkową nanosi się między elementy konstrukcji – krokwie, legary, jętki, elementy rusztu nośnego, do którego będą mocowane okładziny.

Piana zamkniętokomórkowa musi być natryskiwana na suche podłoże.

Ponieważ ekipa produkuje materiał na miejscu, bardzo ważne jest skontrolowanie czy pojemniki ze składnikami są fabrycznie zamknięte. Zdarzają się oszuści, którzy rozcieńczają składniki wodą, dzięki czemu otrzymują więcej piany w tej samej cenie. Po kilku dniach woda odparowuje i warstwa izolacji kurczy się o kilka centymetrów. Jest przez to oczywiście mniej skuteczna niż oczekiwaliśmy. Może się również zdarzyć, że wykonawca doda tańsze i gorsze składniki, przez co piana będzie miała słabsze parametry izolacyjne.

Niektóre firmy chwalą się również znakomitym współczynnikiem λ swojej piany otwartokomórkowej, podczas gdy w rzeczywistości jest to współczynnik piany zamkniętokomórkowej. Dlatego, jeśli te wartości wydadzą nam się podejrzanie korzystne, dobrze jest poprosić o deklarację właściwości użytkowych lub o aprobatę techniczną i sprawdzić zgodność obiecywanych wartości z podanymi w tych dokumentach.

Zobacz też:

• Projekty domów z Kolekcji Muratora z możliwością adaptacji poddasza >>>

Docieplanie pianą PUR

Dzięki swojej dobrej przyczepności i niskiemu ciężarowi, piana poliuretanowa może być układana na starych izolacjach lub warstwach wykończeniowych. Dobrze sprawdzi się zatem przy docieplaniu i termomodernizacji budynków. Ponieważ piana silnie się rozpręża, może posłużyć do docieplania ścian trójwarstwowych poprzez wypełnienie pustki powietrznej między murami. Jej zalety mają też znaczenie przy ocieplaniu strychów oraz przestrzeni wentylowanych w stropodachach. Są to miejsca, w których ciężko byłoby ułożyć tradycyjny materiał izolacyjny. Piana dostaje się we wszystkie zakamarki praktycznie sama. Nie jesteśmy jednak w stanie zweryfikować gołym okiem, czy piana rzeczywiście wszystko dokładnie wypełniła, dlatego warto pod koniec przeprowadzić badanie kamerą termowizyjną, która wykryje ewentualne niedocieplone miejsca.

Czy izolacja natryskowa się starzeje?

Przeglądając opinie w Internecie możemy natknąć się komentarze, sugerujące, że piana poliuretanowa po latach traci swoje właściwości izolacyjne. To stwierdzenie jest prawdziwe dla pian zamkniętokomórkowych. Utrata właściwości bierze się stąd, że w poliuretanie znajdziemy gazy o lepszej izolacyjności niż powietrze. Z czasem jednak mogą się one ulotnić i zostać zastąpione przez powietrze. W pianach otwartokomórkowych za izolacyjność odpowiada głównie powietrze, więc problem ten nie występuje. Trzeba mieć jednak na uwadze, że procedury ustalania właściwości użytkowych są bardzo restrykcyjne i powinny uwzględniać wszelkie zmiany w czasie. Dlatego współczynnik λ_D podawany przez producenta powinien być już nieprzekraczalny.