ABC systemów ociepleń. Jak ocieplać dom metodą lekką mokrą?
Metodą lekką mokrą ociepla się ściany nowych domów i budynków remontowanych. Sprawdź, jak ocieplać ściany i wykonywać tynki cienkowarstwowe. Zobacz między innymi, jak przebiega przygotowanie podłoża, kołkowanie styropianu, tynkowanie elewacji.
Autor: Stowarzyszenie na rzecz Systemów Ociepleń
Montaż listwy startowej
Gdzie stosować systemy ociepleń
Systemy ociepleń (zwane ETICS lub BSO) mogą być stosowane na ścianach z betonowych elementów prefabrykowanych, z betonu monolitycznego, na ścianach murowanych z cegły, gazobetonu, silikatów, pustaków betonowych i ceramicznych. Dopuszczalne jest również ocieplanie w ten sposób domów drewnianych, o konstrukcji szkieletowej. Konstrukcja ścian może być jedno- lub wielowarstwowa, a ich powierzchnia pokryta tynkiem, albo nieotynkowana.
Ocena i przygotowanie podłoża
Najlepiej, aby ocieplanie nowych ścian zacząć nie wcześniej niż po 1 miesiącu od ich wymurowania, po zakończeniu wewnętrznych prac mokrych. Podłoże musi być nośne, zwarte, suche i wolne od substancji zmniejszających przyczepność. Jeśli tynki są odspojone od podłoża - trzeba je skuć. Ich przyczepność sprawdza się poprzez ostukiwanie – o odspojeniu świadczy charakterystyczny „głuchy” dźwięk. Reparacji nie wymagają powierzchniowe rysy i pęknięcia, pod warunkiem, że powstały one na tynkach, które dobrze trzymają się ściany. Ważne jest, aby ściana była sucha. Miejsca zawilgocone, np. w wyniku uszkodzenia obróbki blacharskiej, mogą być siedliskiem dla mchów i glonów. Po usunięciu przyczyny zawilgocenia, miejsca te należy oczyścić na sucho szczotkami drucianymi, a następnie nasycić preparatem grzybobójczym. Druciane szczotki przydadzą się także do usuwania zabrudzeń, resztek substancji zmniejszających przyczepność i powłok o niskiej przyczepności do podłoża. Tą samą czynność wykonać można także przy pomocy skrobania lub myjek ciśnieniowych. Po zakończeniu zabiegów „higienicznych” podłoże należy pozostawić do całkowitego wyschnięcia. Teraz jest czas na to, aby zdemontować istniejące obróbki blacharskie i inne elementy utrudniające prace ociepleniowe. Podłoża bardzo nasiąkliwe należy zagruntować. Wymagana nośność podłoży wynosi min 0,08 MPa. W przypadku wątpliwości co do zachowania tego parametru zaleca się przeprowadzenie testu przyczepności kostek styropianu do podłoża. Polega on na przyklejeniu kilku kostek styropianowych o wymiarach 10x10 cm w różnych miejscach elewacji i przeprowadzeniu próby ich oderwania po minimum 3 dobach. Rozerwanie w warstwie styropianu oznacza wystarczajacą nośność podłoża.
Rozpoczęcie ocieplania
Dolną krawędź ocieplenia zazwyczaj wyznacza się przy pomocy listew cokołowych (startowych). Muszą one być zamocowane kołkami rozporowymi, po 3 na metr. Nierówności ścian nieweluje się przy pomocy podkładek dystansowych z tworzywa sztucznego. Zaleca się, aby listwy łączyć specjalnymi klipsami montażowymi, co usprawnia wypoziomowanie profilu. Pomiędzy listwami pozostawiony powinien być pozostawiony dystans około 2-3 mm. Przygotowanie zaprawy klejącej jest dość proste. Zawartość opakowania wsypuje się do odmierzonej ilości czystej, chłodnej wody i miesza za pomocą wolnoobrotowego mieszadła, aż do uzyskania jednorodnej masy bez grudek.
Przyklejanie izolacji
Najpopularniejszą metodą nakładania kleju na płyty izolacji jest metoda obwodowo - punktowa. Polega ona na tym, iż zaprawę nanosi się po obwodzie płyty pasmem szerokości 3-5 cm i dodatkowo, wewnątrz ramki, aplikuje się od 3-do 6 placków zaprawy. Ilość nałożonego kleju powinna gwarantować minimum 40 % efektywnej powierzchni przyklejenia płyty do podłoża. Płyty termoizolacyjne mocuje się ściśle jedna przy drugiej, od profilu cokołowego aż po gzyms czy okap dachu, z zachowaniem przewiązania styków pionowych (czyli na tzw. „mijankę”). Wyjątkowe miejsca, w których płyty należy instalować tak, aby nie stykały się ze sobą, to naroża okien czy innych otworów w elewacji.
Po nałożeniu zaprawy, płytę należy bezzwłocznie przyłożyć do ściany i docisnąć, aby znalazła się w jednej płaszczyźnie z sąsiednimi płytami. Jeśli zaprawa zostanie wyciśnięta poza obrys płyty, trzeba ją zebrać. Płyt świeżo przyklejonych nie wolno poruszać, gdyż spowoduje to zmniejszenie przyczepności. Jeśli płyta nie została dobrze przyklejona, to należy ją oderwać, zebrać zaprawę klejącą, po czym używając świeżej zaprawy przykleić ponownie.
Przycinanie płyt wystających poza naroża ścian, możliwe jest dopiero po związaniu kleju. Na krawędziach ościeży należy zachować przesunięcie styków płyt względem tych krawędzi na szerokość minimum 10 cm.
Nanoszenie kleju na płyt z wełny mineralnej
Klejenie wełny mineralnej wymaga wstępnego szpachlowania powierzchni płyty. Nie dotyczy to wełny powlekanej fabrycznie. Cienką warstwę gotowej zaprawy należy wetrzeć w powierzchnię płyty w miejscach, w których nakładana będzie właściwa warstwa zaprawy.
Dobór kołków
Do mocowania płyt używa się kołków, o ile projektant uzna, że są one w danej sytuacji i na tym właśnie budynku wymagane. Ich liczba, rodzaj i długość oraz rozmieszczenie powinny być szczegółowo określone w projekcie ocieplenia. Rodzaj kołków zależny jest od rodzaju podłoża, w którym mają być one osadzone, oraz od zastosowanego materiału termoizolacyjnego. Warto pamiętać, że do mocowania płyt styropianowych można stosować kołki z trzpieniem z tworzywa sztucznego, albo ze stali, zaś wełnę mineralną mocuje się wyłącznie kołkami z trzpieniem metalowym. W przypadku zastosowania płyt z wełny lamelowej, należy używać kołków mechanicznych z większymi talerzykami, przeznaczonych specjalnie do tego rodzaju pyt.
Kołkowanie styropianu lub wełny mineralnej
Do kołkowania przystępujemy po stwardnieniu kleju. Należy dążyć do tego, aby umiejscowienie kołków pokrywało się z miejscami rozmieszczenia zaprawy klejowej pod płytą. Jeśli chodzi o liczbę kołków - zakłada się, że nie powinno ich być mniej niż 4 sztuki 1m2. Ponieważ największe siły wywołane wiatrem występują w narożach budynków, w pasmach szerokości około 2 metrów, właśnie w tych miejscach ilość łączników powinna być większa. Montaż kołków rozpoczyna się od nawiercenia przebiegających przez płytę izolacyjną otworów w ścianie. Następnie osadza się je i trwale mocuje – przy pomocy młotka – w przypadku łączników wbijanych, lub przy pomocy wiertarki – w przypadku łączników wkręcanych.
Dylatacje
Istniejące w elementach budynku lub miedzy nimi szczeliny dylatacyjne, powinny być przeniesione na ocieploną elewację. Służą do tego profile dylatacyjne. Ich montaż zapewnia szczelność układu przy ewentualnych przesunięciach elementów budynku. Profile dylatacyjne należy wklejać w szczeliny o szerokości około 15 mm przy użyciu zaprawy klejącej zalecanej przez systemodawcę. Stosować należy profile wyposażone w paski siatki zbrojącej, które umożliwią uzyskanie wymaganego, zakładkowego połączenia siatki na styku z profilem.
Autor: Stowarzyszenie na rzecz Systemów Ociepleń
Montaż listwy startowej
Wykonanie warstwy zbrojonej
Warstwa zbrojona stanowi ochronę izolacji termicznej przed uszkodzeniami mechanicznymi. Siatka z włókna szklanego ogranicza odkształcenia termiczne warstwy zbrojonej, zwiększa jej wytrzymałość i zapobiega pęknięciom. Warstwe tę wykonujemy w pierwszej kolejności w miejscach wymagających zwiększonego zabezpieczenia. Sa nimi wszystkie naroża otworów okiennych i drzwiowych. Dodatkowe zabezpieczenie stanowią tu pasy siatki o wymiarach nie mniejszych niż 35 x 25 cm, wklejone pod kątem 45 stopni. Zapobiega to powstawaniu ukośnych pęknięć w narożnikach otworów. Do wzmocnienia naroży służą profile narożnikowe z siatką. Stosowanie ich ułatwia kształtowanie naroży budynku i krawędzi ościeży. Zaprawę nakłada się przy pomocy metalowej pacy, warstwą o grubości zalecanej przez producenta, na powierzchni nieco większej niż szerokość siatki. Na świeżą zaprawę nakłada się pas siatki z włókna szklanego i zatapia go przy użyciu pacy. Siatka zbrojąca powinna być całkowicie zatopiona w w warstwie zaprawy. Łączna grubość warstwy zbrojonej powinna być zgodna z zaleceniami producenta systemu. Istotne jest aby siatka wklejona była bez sfałdowań, a sąsiednie pasy łączyły się na zakłady wynoszące około 10 cm. W niektórych przypadkach, w miejscach szczególnie narażonych na uderzenia, stosuje się dodatkową warstwę zbrojoną.
Tynkowanie i malowanie elewacji
Tynk cienkowarstwowy z reguły można wykonywać po ok. 3 dniach od zakończenia prac z warstwą zbrojoną. System robót powinien być tak zorganizowany, aby ekipa pracowała bez przerw. W niektórych systemach zalecane jest, aby tynkowanie poprzedzić naniesieniem na wyschniętą warstwę zbrojoną preparatu gruntującego. Jeśli mamy do czynienia z tynkami dostarczanymi w workach - wsypuje się je do odmierzonej ilości chłodnej wody i miesza aż do uzyskania jednorodnej masy. Dostarczane w wiaderkach, gotowe masy tynkarskie wystarczy tylko przemieszać. Zwróćmy baczną uwagę na to, czy narzędzia do tynkowania są czyste. Tynk cienkowarstwowy rozprowadza się równomiernie, metalową pacą. Uziarnienie tynku umożliwia nakładanie warstwy o jednakowej grubości. Powierzchni tynku można nadać jedną z kilku stosowanych na fasadach faktur. Uzyskuje się je za pomocą plastikowej packi. Możliwe jest także tynkowanie maszynowe. Powierzchnie o różnych kolorach i fakturach wykonuje się w odrębnych cyklach, wydzielając łączone powierzchnie przy pomocy np. taśm malarskich. Mineralne tynki powinno się malować farbami elewacyjnymi, zgodnie z zaleceniami systemodawcy.
